خلاصه سخنان آیت‌الله مشکینی در دیدار با خانواده شهید شاه‌آبادی

بسم الله الرحمن الرحیم. از شما منسوبین برادر عزیز، شهید شاه‌آبادی، که خداوند ان‌شاءالله روحش را متعالی بفرماید، تقدیر و تشکر می­کنم که اظهار محبت کردید و به اینجا تشریف آوردید. ایشان سابقاً در قم تشریف داشتند. خیلی نسبت به ما اظهار لطف داشتند. من نزد ایشان می­رفتم و ایشان هم نزد من می‌­آمدند و رفت و آمد داشتیم. در اینجا یک مسئله به طور کلی مربوط به خود اوست که از دنیا رحلت کرده و به شهادت و مقام عالی رسیده است، او کجا می­رود؟ چطور می‌شود؟ زندگی‌اش چگونه است و این­ها، آن‌طور که آیات و روایات به ما خبر داده است، به چه صورت است؟ یک مسئله هم مربوط به بازماندگان است و مربوط به آن­هایی که مانده‌­اند.

از کابوس به رؤیا

اما راجع به آن شخصی که از دنیا می­رود. او تقریباً مثل یک آدمی است که در یک خواب ناراحت‌کننده‌­ای بوده است و خواب می­دیده که فرضاً حیواناتی به او حمله کرده‌­اند یا مثلاً داخل آب افتاده و دارد خفه می­شود و بسیار ناراحت است و یک دفعه از خواب بیدار می­شود و می­بیند که آن خواب واقعیت نداشته است و در واقع، خواب و خیال بوده است. و در نتیجه وقتی از خواب بیدار شد، خیلی خوشحال می­شود که این ناراحتی­هایش برطرف شده است و آسوده می­شود و خودش را در یک جوّ آرام و آسوده می­بیند.

مرگ تنها فاصله تا وعده‌ها

عالم آخرت بر طبق آنچه که در آیات و روایات آمده و عالم دیگر، یعنی این دنیا، چنین وضعی دارند. یعنی انسانی که با خدا رابطه دارد، مثل این شهید، وقتی این انسان شهید می­شود و به عالم دیگر می­رود، یک دفعه چشمانش را باز می­کند و می­بیند که در یک اجتماع بسیار عظیم است و خوشحال و راحت. دوستانش به سراغش می­آیند و کسانی که مقامی دارند و از دنیا رفته­‌اند، به سراغش می­آیند و خودش را در یک عالمی می­بیند که انگار قبلاً در همان خواب رنج‌آور بوده و یک‌مرتبه بیدار شده است و آرزو می­کند که ای کاش زودتر به اینجا می­آمدم. امام صادق علیه‌السلام می­فرماید: فاصله شما با آن وعده­‌هایی که ما به شما می­دهیم، فقط همین مرگ است. وقتی که مرگ آمد و شما چشم از این جهان بستید و چشم­تان به عالم دیگر گشوده شد، همه وعده‌­های ما را به رأی‌العین خواهید دید. و من مطمئنم که این شهید بزرگوار از آن­هایی بود که به محض اینکه چشم از این دنیا بست، با شهدا و بزرگان و دوستان­شان مثل مرحوم مطهری، مرحوم بهشتی، و بالاتر از این­‌ها، شهدای کربلا و امثال این­ها در یک محیط قرار گرفته است و خوشی و سعادت او الحمدلله شروع شده است.

مردگان زنده

و باز در روایت هست کسانی که اعمال خیر دارند، وقتی از دنیا می­روند، آن­ها وضع­شان با بقیه مرده­‌ها تفاوت دارد. بعضی‌­ها وقتی مردند، همان‌جا در قبر هستند و روح­شان هم همان­‌جاست تا عالم قیامت و بعضی­ها هم وقتی مردند، اگر اعمال­شان خوب نباشد، قبرشان تنگ است و ناراحت هستند. اما اگر کمی اعمال­شان خوب باشد، در همان قبر مثل یک اتاقی به آن­ها می­دهند و می­گویند همین‌جا بنشین تا بیاییم به سراغت، و بعد از مدتی می­بیند قیامت شده و آمدند سراغش؛ اما آن­ها که مقام­شان بالاتر است، به آن­ها اجازه می­دهند که بیاید محیط خودش را و خانه و زندگی‌اش را ببیند. اگر دید که در محیط خانواده‌اش کار خیر انجام می­دهد، خوشحال و مسرور می­شود و دوباره برمی­گردد. به‌علاوه، به این افراد اجازه داده می­شود که از وضع دنیا هم مطلع بشوند و هر فردی که بمیرد و انسان خوبی باشد می­رود آنجا و آن­ها را از وضع دنیا و اموری که پس از آن­ها واقع شده مطلع می­کند.

از حضرت امیر علیه‌السلام روایت شده وقتی که ایشان از جلوی قبرستانی رد می‌­شده‌­اند، می‌­ایستاده‌اند و مدت مدیدی نگاه می­‌کردند. راوی و اصحاب حضرت از ایشان می‌­پرسند که به چه چیز نگاه می‌­کنید؟ حضرت می­‌فرمایند من می‌­بینیم که آن‌­ها دور هم دسته‌دسته نشسته­‌اند و با هم صحبت می­‌کنند و مشغول گفتن و خندیدن و خوشی، و راضی هستند تا آن وقتی که قیامت برپا می‌­شود. این وضع کسی است که از این دنیا رفته و اعمالش خوب بوده است. و من مطمئن هستم که ان‌شاءالله روح مقدس ایشان در کمال راحتی و خوشی در جوار رحمت خداوندی بر طبق آیه شریفه قرآن به سر می‌­برد و کسی که شهید شده است، از گناهانش هم خاطرجمع است که اگر هم گناهی داشته، دیگر مؤاخذه نمی‌­شود.

جشن جای عزا

اما مطلبی که مربوط به بازماندگان شهداست، این است که آن­‌ها بدانند که شهدا در چه حالی هستند. از مرحوم شهید ثانی نقل شده است که اگر بازماندگان شهدا بدانند که شهدا در چه وضعی هستند، به جای اینکه برای آن‌­ها مجلس ترحیم بگیرند مجلس جشن می­گیرند و خوشحال می­شوند، ولی ما متأسفانه درک نمی‌­کنیم و ایشان هم وضع‌­شان همین‌طور است؛ چون ایشان تا حدی که من می‌­دانم مردی بودند پاکیزه و زاهد و باتقوا و متعهد. روایت هست که وقتی کسی می­‌میرد و مردم دورش جمع می­‌شوند گریه می‌­کنند، حضرت عزرائیل می‌­آید به یک‌یک این‌­ها می‌­گوید او مرد و رفت و من به سراغ یک‌یک شما خواهم آمد. شما به فکر خودتان باشید و لازم نیست برای او گریه کنید.

لذا شما برادران و خواهران محترم خیلی به فکر خودتان باشید و مواظب حال خودتان باشید. ان‌شاءالله کاری بکنید که پیش خدا مقامی داشته باشید. در روایت آمده است که اگر عالمی از دنیا برود، در اسلام شکافی پیدا می‌­شود که درست‌شدنی نیست، مگر از خانواده و اولاد او یک عالم دیگری خداوند توفیق دهد که این شکاف را جبران کند. بحمدالله ایشان فرزندانی دارند، آقازاده‌­هایی دارند و خداوند الحمدالله نعمت داده است. امیدوارم ان‌شاءالله خداوند توفیق بدهد به همه شما و بهترین خدمت­‌ها را برای اسلام انجام بدهید و قلب­‌تان ان‌شاءالله با خدا باشد و دعا کنید که ان‌شاءالله خداوند این خون‌­ها را به‌زودی به ثمر برساند و لشکر این اسلام پیروز شوند. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.