از نگاه اسناد ساواک

از  اهدافی که ساواک داشته برای تبعید ایشان، این بوده که از فعالیت‌های ایشان جلوگیری بکند؛ به لحاظ اینکه مردمی که در آن دیار بودند، سنی‌مذهب بودند و فکر می‌کردند افکارشان نمی‌تواند در آن منطقه نفوذ داشته باشد. ولی بعد از مدتی که می‌گذرد، ساواک عکس مطلبی که جزء هدف‌هایش بوده می‌رسد. می‌بیند بسیاری از علما و توده مردم کُرد و سنی به سوی امام و انقلاب گرایش پیدا کردند. یک سندی هست که اینجا خدمت‌تان می‌خوانم. این از آن مواردی بوده است که اعترافات ساواک در این قضیه بوده  است:

فعاليت‌ها و مبارزات شهيد آیت‌الله شاه‌آبادی را تا روز سوم بهمن ۵۷ در زندان نگه می‌دارند. یک هفته مانده به تشریف‌فرمایی امام ایشان آزاد می‌شوند. در مرحله مبارزه مخفی و غیرعلنی مطالبی هم که در ساواک و هنگام بازجویی پاسخ می‌دادند به این شکل بود که همه مسائل را عنوان نمی‌کردند و از خیلی مسائل اظهار بی‌اطلاعی مي‌كردند .چند نمونه از گزارش‌های ساواک را خدمت‌تان عرض  می‌کنم.

سؤال بازجو این بوده: «به هر حال، شما متهم به تبلیغ هستید. به عنوان آخرین دفاع، هر مطلبی را که به حال خود مفید می‌دانید بنویسید.»

قبل از اینکه آیت‌الله شاه‌آبادی به تهران بیايند، یک سری فعالیت‌هایی می‌کنند که از قم به شهرستان‌های مختلف می‌روند برای سخنرانی. اینجا سخنرانی‌هایی انجام می‌دهند که ساواک مجبور می‌شود ایشان را در آن مقطع از منبر رفتن منع بکند. سندی هست که اینجا من برایتان می‌خوانم كه مربوط به سال ۱۳۴۸ است:

من یک نمونه از بازجویی‌هایی که انجام شده خدمتتان عرض می‌کنم:

سؤال بازجو این بوده: «سرکار به طور شفاهی اظهار می‌دارید رژیم حاکم بر جامعه امروز ایران را قبول ندارید، زیرا حضور خود را در کمیته اختناق می‌دانید و اعتقاد دارید تا زمانی که مسائل اجتماعی و سیاسی ایران به صورت فعلی و دور از قوانین اسلام اجرا می‌شود قابل قبول شما نیست. در این خصوص توضیح دهید.»

از نمونه‌های دیگری که ایشان پاسخ به صورت علنی ندادند، این بوده:

سؤال این بوده: «هویت شما محرز است. مشروح اطلاعات و فعالیت‌های خود را پس از ترخیص از زندان و چگونگی ارتباط و فعالیت ضدامنیتی خود را با ذکر اقداماتی که انجام داده‌اید بنوسید. ضمناً هر گونه تماس و ارتباط با افراد داشته‌اید را دقیقاً روشن نمایید.»

مرحله جدید مبارزه شهید آیت‌الله شاه‌آبادی از سال ۵۶ شروع می‌شود. اهدافی که از این قضیه داشتند این بوده که تهییج احساسات مردم و تجری احساسات مردم در مبارزه با رژیم شاه را انجام بدهند. اقبال توده‌های مردم به انقلاب اسلامی و دعوت تمام‌عیار به سوی نهضتی بزرگ جزء اهدافشان بوده است. مبارزه ایشان به صورت علنی درمی‌آید. دوباره ساواک پی می‌برد که فعالیت‌هایشان علنی شده و ایشان را احضار می‌کنند. ولی ایشان جواب می‌دهند که من آنجا نمی‌آیم. در اینجا باز گزارشی از ساواک داريم که به این صورت عنوان شده:

پس از آغاز رسمی و علنی مبارزه حضرت امام در سال ۱۳۴۱ش علیه رژیم پهلوی، شیخ مهدی نیز به عنوان عنصری فعال، از روزهای آغازین مبارزه به صف یاران امام پیوست. ایجاد هماهنگی بین آیات عظام و حضرت امام، نشر و تکثیر اعلامیه‌های امام خمینی، حمایت‌های مادی و معنوی از مبارزان و... بخشی از فعالیت‌های انقلابی وی بود. در کنار این فعالیت‌ها، حضور در مساجد و سخنرانی در خصوص معرفی افکار امام و نیز نقد نارسایی‌ها و ناهنجاری‌های حکومت پهلوی نیز سایر فعالیت‌های وی را شامل می‌شد.

در فاصله سال‌های ۱۳۴۲ تا ۱۳۴۸، فعالیت‌های انقلابی به‌واسطه سخت‌گیری‌های حکومتی دشوار شده بود؛ یعنی از نهضت پانزده خرداد تا انتشار کتاب ولایت فقیه امام خمینی (ره). در فروردین ماه ۱۳۴۶ امام نامه‌ای سرگشاده به عباس هویدا، نخست‌وزیر وقت، می‌نویسد و در آن ضمن برشمردن فجایع آن رژیم و اظهار تأسف از اوضاع نابسامان ایرانیان و فقر روزافزون روستاییان و زحمتکشان، هویدا و همکارانش را از ادامه خیانت به ملت و شاه را از جبهه‌گیری در برابر دولت‌های اسلامی و بازگذاشتن دست اسرائیل برای تسلط بر بازار و اقتصاد کشور برحذر داشت.[۱]

پس از دستگیری امام خمینی در جریان نهضت پانزده خرداد ۱۳۴۲، اعتراض‌های گوناگونی در گوشه و کنار کشور علیه این اقدام حکومت وقت به وقوع پیوست. با آغاز سال تحصیلی جدید حوزه‌های علمیه و ادامۀ بازداشت امام خمینی، علما و فضلای حوزه بر آن شدند که نامه‌ای سرگشاده خطاب به هیئت دولت بنویسند و در آن به اقدام‌های حکومتی در سرکوب، دستگیری و تبعید علمای شناخته شدۀ روز اعتراض کنند و خواستار توقف این حرکت‌ها و آزادی امام خمینی شوند. نام شهید شاه‌آبادی، که در این سال ۳۳ساله بود، در ذیل امضاکنندگان این نامه، در کنار استادان برجسته و فضلای وقت حوزۀ علمیۀ قم دیده می‌شود.

در مرداد ۱۳۵۵ با طرّاحی و مدیریت ایشان و در نهایت بی‌پروایی، نمایش عروسکی در مسجد اجرا شده که در آن به زیبایی هرچه تمام‌تر و با طنزی هنرمندانه، هیئت حاکمه به باد انتقاد گرفته شده است. به گزارش ساواک در این زمینه توجّه فرمایید: